फोटो: Getty Images
मानवी शरीरात 55% ते 65% पाणी असते, हे लक्षात घेता स्टेटपर्ल्स , हायड्रेटेड राहणे महत्वाचे आहे. वृद्ध लोकांमध्ये निर्जलीकरण दर जास्त आहेत, परंतु कोणालाही तीव्र, सौम्य निर्जलीकरणाचा धोका असतो ज्यामुळे शारीरिक आणि मानसिक कार्य बिघडू शकते. उन्हाळा हा हायड्रेशनची काळजी घेण्यासाठी महत्त्वाचा ऋतू आहे, कारण उष्ण, दमट हवामानात तुमच्या हायड्रेशनची गरज वाढते. निर्जलीकरणाची आठ चिन्हे जाणून घ्या, तसेच साध्या पाण्याचा त्रास होत असला तरीही हायड्रेटेड राहण्यासाठी काही टिप्स जाणून घ्या.
4 चिन्हे तुम्ही खूप पाणी पीत आहात8 चिन्हे तुम्ही निर्जलित आहात
1. तुम्हाला तहान लागली आहे
हे स्पष्ट वाटू शकते, परंतु ज्यावेळेस तुम्हाला तहान लागली आहे, तुम्ही सामान्यत: आधीच निर्जलित आहात. सुदैवाने, तहान हे सहसा सौम्य किंवा मध्यम डिहायड्रेशनचे लक्षण असते, त्यामुळे डिहायड्रेशन तीव्र होऊ नये म्हणून तहान लागल्यावर लगेच पाणी पिणे महत्त्वाचे आहे.
ऑलिव्ह गार्डनमध्ये अमर्यादित ब्रेडस्टिक आहेत का?
मध्ये 2018 च्या अभ्यासानुसार क्रीडा औषध तथापि, अशी काही प्रकरणे आहेत जिथे तहान शमवणे पुरेसे हायड्रेशन सुनिश्चित करण्यासाठी पुरेसे नाही आणि नियोजित हायड्रेशनची शिफारस केली जाते. यामध्ये उष्णतेमध्ये दीर्घ व्यायाम (90 मिनिटांपेक्षा जास्त), जास्त घाम येणे आणि कार्यक्षमतेची चिंता असलेल्या वेळा यांचा समावेश होतो. तरीही, तुम्ही तासाभरापेक्षा कमी व्यायाम करत असाल, कमी तीव्रतेचा व्यायाम करत असाल किंवा थंड स्थितीत प्यायला प्यायला लावा.
व्यायाम केल्यानंतर एक ग्लास पाणी प्यावे का? तज्ञ काय म्हणतात ते येथे आहे2. तुमचे लघवी खूप गडद आहे
तुम्ही आधीच नसल्यास, तुमच्या लघवीचा रंग तपासणे सुरू करणे उपयुक्त ठरू शकते कारण ते तुमच्या हायड्रेशन स्थितीचे चांगले संकेत असू शकते. हायड्रेटेड असताना, तुमचे मूत्र सामान्यतः फिकट पिवळे असते. जर तुमचा लघवी गडद पिवळा असेल, तर तुम्हाला माफक प्रमाणात निर्जलीकरण होऊ शकते. जर ते जास्त गडद असेल तर ते गंभीर निर्जलीकरणाचे लक्षण असू शकते.
3. तुम्ही काही वेळात बाथरूमला गेला नाही
ज्याप्रमाणे लघवीचा रंग तुमची हायड्रेशन स्थिती दर्शवू शकतो, त्याचप्रमाणे तुमच्या लघवीची वारंवारता किंवा मात्रा, प्रति मेडलाइन प्लस , राष्ट्रीय आरोग्य संस्थांचे संसाधन. दर तीन ते चार तासांनी लघवी करणे हे अगदी सामान्य आहे. तुम्ही लघवी केल्‍यापासून त्‍यापेक्षा जास्त वेळ झाला असेल, तर ते तुम्हाला डिहायड्रेटेड असल्याचे लक्षण असू शकते. लांबच्या रस्त्यावरील प्रवासात अतिरिक्त बाथरुम थांबणे टाळण्यासाठी द्रवपदार्थ कमी करणे सामान्य असू शकते, परंतु दिवसभर लघवी न करता नियमितपणे जाणे म्हणजे तुमची निर्जलीकरण होऊ शकते.
4. तुम्हाला थकवा जाणवतो
थकवा जाणवणे हा निर्जलीकरणाचा आणखी एक मार्ग असू शकतो. पाणी तुमचे शरीर सुरळीतपणे कार्य करत राहण्यास आणि तुमचे मन तीक्ष्ण ठेवण्यास मदत करते, म्हणून जेव्हा तुमच्याकडे पुरेसे नसते तेव्हा तुमच्या शरीराला दैनंदिन कामे करण्यासाठी अधिक कष्ट करावे लागतात, परिणामी थकवा येतो. मध्ये 2019 चा अभ्यास इंटरनॅशनल जर्नल ऑफ एन्व्हायर्नमेंटल रिसर्च अँड पब्लिक हेल्थ असे आढळले की, महाविद्यालयीन वयोगटातील सहभागींमध्ये, निर्जलीकरणामुळे उत्साहावर नकारात्मक परिणाम झाला, तर रीहायड्रेशनमुळे थकवा सुधारला. अर्थातच, थकवा येण्याची इतर कारणे असू शकतात, जसे की अपुरी झोप किंवा झोपेची खराब गुणवत्ता, परंतु जर तुम्ही थकलेले असाल, तर तुम्ही पुरेसे मद्यपान केले आहे की नाही याचा विचार करणे योग्य आहे.
5. तुमचे तोंड आणि ओठ कोरडे आहेत
तुमचे तोंड आणि ओठ ओलसर राहण्यासाठी हायड्रेशनवर अवलंबून असतात. जर तुम्ही निर्जलीकरण करत असाल, तर तुमच्या तोंडात लाळ निर्माण करण्यासाठी पुरेसे द्रव नसतील. त्यामुळे, तुमचे ओठ फाटलेले आणि तुमचे तोंड कोरडे असल्याचे तुमच्या लक्षात आल्यास, कदाचित एक ग्लास पाणी घेण्याची वेळ आली आहे.
6. तुम्ही एकाग्रतेशी संघर्ष करत आहात
हातात असलेल्या कामावर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी संघर्ष करत आहात? नक्कीच, असे होऊ शकते की तुम्हाला कंटाळा आला असेल, परंतु असे देखील असू शकते की तुम्ही निर्जलित आहात. मध्ये 2019 चा अभ्यास युरोपियन जर्नल ऑफ न्यूट्रिशन वृद्ध प्रौढांमध्ये निर्जलीकरण आणि कमी लक्ष आणि प्रक्रिया गती यांच्यात मध्यम संबंध आढळला. त्याचप्रमाणे, वर नमूद केलेल्या इतर 2019 अभ्यासात असेही आढळून आले की निर्जलीकरणाने सहभागींच्या लक्ष आणि अल्पकालीन स्मरणशक्तीवर नकारात्मक परिणाम केला.
7. तुम्हाला डोकेदुखी आहे
चिडचिड वाटणे आणि डोकेदुखी आहे ? आम्ही सर्व तिथे गेलो आहोत. पुरेसे पाणी न पिणे हे दोषी असू शकते. अभ्यासात असे आढळून आले आहे की डोकेदुखी निर्जलीकरणामुळे होऊ शकते. उदाहरणार्थ, २०२१ चे पुनरावलोकन वर्तमान वेदना आणि डोकेदुखी अहवाल असे आढळले की निर्जलीकरणामुळे एकतर डोकेदुखी होऊ शकते किंवा मूळ वैद्यकीय स्थिती वाढू शकते ज्यामुळे डोकेदुखी होऊ शकते.
आरोग्य तज्ञांच्या मते, 7 अटी ज्यामुळे तुमचा निर्जलीकरणाचा धोका वाढू शकतो8. तुम्हाला चक्कर येणे किंवा गोंधळल्यासारखे वाटते
मूड बदलण्यापलीकडे, निर्जलीकरणामुळे दिशाभूल आणि चक्कर येऊ शकते. विस्मरण देखील या लक्षणांसह असू शकते. जर तुम्ही उन्हात बाहेर गेला असाल किंवा पाणी न प्यायला गेला असाल तर शक्य तितक्या लवकर हायड्रेट करणे महत्वाचे आहे. ही लक्षणे गंभीर झाल्यास ताबडतोब वैद्यकीय मदत घ्या.
आपण किती पाणी प्यावे?
हायड्रेशनच्या गरजा व्यक्तिपरत्वे बदलू शकतात आणि एखाद्याच्या हायड्रेशन गरजा मोजण्यासाठी एक उत्तम, एकसमान माप नाही. एकूण पाण्याचे पुरेसे सेवन (साधे पाणी, अन्न आणि इतर पेये) हे लोकांच्या विशिष्ट द्रवपदार्थाचे सेवन आणि आरोग्य स्थितीच्या निरीक्षणावर आधारित आहे. नॅशनल अकादमींची औषधी संस्था . 19 ते 30 वयोगटातील पुरुषांसाठी दररोज 3.7 लीटर आणि त्याच वयोगटातील महिलांसाठी 2.7 लीटर अशी शिफारस केलेली आहे. त्यांच्या निष्कर्षांमध्ये, लोकांच्या एकूण पाण्याच्या सेवनापैकी सुमारे 81% पाणी आणि द्रवपदार्थांचा वाटा आहे, उर्वरित 19% अन्नातील पाणी पुरवतात. तथापि, या द्रवपदार्थांचे प्रमाण केवळ तुलनेने लहान वय श्रेणीसाठी खाते आणि ते प्रत्येकासाठी शिफारसी दर्शवत नाहीत. आणि 19 ते 30 वर्षे वयोगटातील लोक देखील वेगवेगळ्या प्रमाणात द्रवपदार्थाचे सेवन करू शकतात कारण प्रत्येक व्यक्तीसाठी द्रवाची गरज भिन्न असते.
ते म्हणाले, तुमची हायड्रेशन स्थिती मोजण्याचा तुमचा लघवी हा एक उत्तम मार्ग असू शकतो. तुम्ही किती हायड्रेटेड आहात हे दर्शवण्यासाठी तुम्ही किती वेळा लघवी करत आहात आणि तुमच्या लघवीचा रंग याकडे लक्ष द्या. गडद पिवळा हे निर्जलीकरणाचे लक्षण असू शकते, परंतु व्हिटॅमिन सी किंवा बी-कॉम्प्लेक्स जीवनसत्त्वे घेतल्याने देखील गडद लघवी होऊ शकते. मेडलाइन प्लस .
चक ई चीज पिझ्झा पुनरावलोकन
लक्षात ठेवा की तुम्ही उष्ण, दमट हवामानात राहता किंवा तुम्ही खूप शारीरिकदृष्ट्या सक्रिय असाल आणि खूप घाम येत असाल तर तुमच्या हायड्रेशनची गरज जास्त असेल.
निर्जलीकरण टाळण्यासाठी इतर मार्ग
हायड्रेटेड राहणे एक आळशी असणे आवश्यक नाही. निर्जलीकरण टाळण्याचा सर्वात सोपा मार्ग म्हणजे जेव्हा शक्य असेल तेव्हा पाणी तयार ठेवणे. तुम्ही जेथे जाल तेथे पाण्याची बाटली सोबत आणा, त्यामुळे इकडे-तिकडे सिप घेणे आणि निर्जलीकरणापासून पुढे राहणे सोपे आहे. जर तुम्हाला साधे पाणी आवडत नसेल, तर तुमच्या द्रवपदार्थाचे सेवन वाढवण्याचे इतर मार्ग आहेत. येथे काही टिपा आहेत:
- आपल्या दिनचर्येचा एक भाग बनवा. जर तुम्ही रोज सकाळी एक कप कॉफी घेत असाल तर त्यासोबत एक ग्लास पाणी असल्याची खात्री करा.
- चव जोडा! जर साध्या पाण्याचा त्रास होत असेल तर फळ, काकडी किंवा लिंबू घाला. आमचे लिंबू, काकडी आणि पुदिना टाकलेले पाणी हे सुरू करण्याचा उत्तम मार्ग आहे.
- पुरेशी फळे आणि भाज्या खा. तुम्हाला फक्त द्रवपदार्थातून पाणी मिळत नाही; तुम्हाला ते पदार्थांमधूनही मिळते. फळे आणि भाज्यांमध्ये सामान्यतः ए उच्च पाणी सामग्री , जे दिवसभरासाठी आमच्या एकूण हायड्रेशनमध्ये योगदान देते.
- काही बुडबुडे घाला. कार्बोनेटेड शीतपेये विविधता जोडण्यात मदत करू शकतात आणि बरेच लोक त्यांना त्यांच्या हायड्रेशन रूटीनमध्ये समाविष्ट करण्यात आनंद देतात. तुम्ही अगदी मजेशीर, ताजेतवाने हायड्रेशन बूस्टसाठी ज्यूसच्या स्प्लॅशमध्ये साधे सेल्टझर पाणी मिक्स करू शकता. फक्त तुम्ही जास्त सेल्टझर पीत नाही याची खात्री करा.
सतत विचारले जाणारे प्रश्न
निर्जलीकरणासाठी तुम्ही स्वतःची चाचणी कशी करू शकता?
निर्जलीकरण मोजण्याचा एक उत्तम मार्ग म्हणजे तुमचा लघवीचा रंग आणि वारंवारता. सरासरी, तुम्ही दर तीन ते चार तासांनी लघवी करावी आणि तुमचे लघवी फिकट पिवळे असावे. जर ते यापेक्षा जास्त काळ असेल किंवा ते गडद पिवळे असेल तर ते निर्जलीकरण सूचित करू शकते.
मी त्वरीत रीहायड्रेट कसे करू शकतो?
निर्जलीकरणाच्या बहुतेक सौम्य किंवा मध्यम प्रकरणांसाठी साधे पाणी पिणे ही युक्ती करते. तथापि, जर घाम येणे, उलट्या होणे किंवा जुलाबामुळे द्रव कमी झाल्यामुळे तुम्हाला निर्जलीकरण झाले असेल, तर तुम्हाला ओरल रीहायड्रेशन सोल्यूशन हवे असेल. पुरेशा रीहायड्रेशनसाठी इलेक्ट्रोलाइट्स .
स्वतःला रीहायड्रेट करण्यासाठी किती वेळ लागतो?
बर्‍याच वेळा, जर तुम्हाला सौम्य किंवा मध्यम निर्जलीकरण होत असेल तर तुम्ही काही तासांतच पाण्याने पुन्हा हायड्रेट करू शकता. त्यानुसार रोग नियंत्रण आणि प्रतिबंध केंद्रे , तुम्हाला स्वतःला रीहायड्रेट करण्यासाठी इलेक्ट्रोलाइट्ससह ओरल रीहायड्रेशन सोल्यूशनची आवश्यकता असू शकते, जर तुम्हाला गंभीर निर्जलीकरण असेल तर याला काही दिवस किंवा जास्त वेळ लागू शकतो.
टॅको बेल अजूनही नाश्ता देतो का?
जेव्हा तुम्ही योग्य प्रकारे हायड्रेटेड असता तेव्हा तुम्हाला कसे वाटते?
जेव्हा पुरेसे हायड्रेटेड असते, तेव्हा तुमच्या तोंडात किंवा ओठांमध्ये कोरडेपणा न येता तुम्ही अधिक उत्साही आणि सतर्क राहता. तुमच्या शरीराच्या द्रव गरजा पूर्ण झाल्यामुळे तुमच्या तहानचे संकेत अनुपस्थित असतील.
निर्जलीकरण यूटीआयसारखे वाटू शकते?
सामान्यतः, निर्जलीकरणाच्या लक्षणांमध्ये कोरडे तोंड, क्वचितच लघवी, गडद लघवी, डोकेदुखी, कोरडी त्वचा आणि थकवा यांचा समावेश होतो. याउलट, मूत्रमार्गाच्या संसर्गाच्या लक्षणांमध्ये लघवी करताना वेदना किंवा जळजळ, वारंवार लघवी होणे आणि मांडीचा सांधा किंवा खालच्या ओटीपोटात क्रॅम्पिंग यांचा समावेश होतो. CDC . डीहायड्रेशन हे यूटीआयसाठी एक जोखीम घटक आहे, त्यामुळे हायड्रेटेड राहणे हे अस्वस्थ संक्रमण टाळण्यास मदत करू शकते.
तळ ओळ
हायड्रेटेड राहिल्याने तुम्ही दिवसभर उत्साही आणि सतर्क राहू शकता. गडद लघवी, क्वचित लघवी, कोरडे तोंड आणि थकवा याकडे लक्ष द्या, कारण ही निर्जलीकरणाची स्पष्ट चिन्हे असू शकतात. साधे पाणी हा हायड्रेट करण्याचा एक उत्तम मार्ग आहे, परंतु तुम्ही फळे घालून, रस आणि स्पार्किंग पाण्याने मॉकटेल बनवून किंवा तुमच्या जेवणात अधिक हायड्रेट करणारे पदार्थ घालून ते अधिक मजेदार बनवू शकता.
निर्जलीकरणामुळे उच्च रक्तदाब होतो का?
